Αναδημοσίευση από το Αριστερό Βήμα
Σε συνέντευξή του σήμερα [1] ο Υπουργός Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, Νίκος Φίλης, επιβεβαίωσε τον ενταφιασμό του Ν/Σ Μπαλτά, που κατά τον αρμόδιο τομεάρχη της ΝΔ θα επανέφερε τη παιδεία στο …Μεσαίωνα(!). Και βεβαίως, η συντριπτική πλειοψηφία των σχολίων σχετικά με τη συνέντευξη Φίλη, όπως και σε παλιότερες περιπτώσεις, θα εστιάσει πάνω στην έμμεσα αναγγελλόμενη παραπέρα αύξηση του αριθμού των μαθητών ανά τμήμα, την αύξηση των εβδομαδιαίων ωρών απασχόλησης των εκπαιδευτικών ή στην ακόμα εξωφρενικότερη καθιέρωση της άμισθης εργασίας των ανέργων εκπαιδευτικών προκειμένου αυτοί να μοριοδοτούνται σε μελλοντική αίτηση πρόσληψής τους.
Όμως, υπάρχουν και άλλα καίρια σημεία που περνάνε απαρατήρητα. Σκοπός αυτού του άρθρου είναι να τραβήξει την προσοχή σε όσα αφορούν την Ανώτατη Εκπαίδευση.
Τα Πανεπιστήμια αυτή τη στιγμή βρίσκονται στα πρόθυρα διάλυσης λόγω της δραματικής περικοπής των κονδυλίων τόσο του τακτικού προϋπολογισμού όσο και του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων. Οι περικοπές αυτές ξεκίνησαν το 2009 με αφορμή τα μνημόνια, αλλά από την πρώτη στιγμή σχεδιάστηκαν έτσι ώστε να γονατίσουν την Ανώτατη Εκπαίδευση ξεπερνώντας κατά πολύ τη μείωση του ΑΕΠ της χώρας καθώς και τις περικοπές σε άλλα δημόσια αγαθά. Πριν δούμε το σχέδιο που εξυπηρετούν οι περικοπές αυτές, ας δούμε μερικά χαρακτηριστικά στοιχεία από το ιστορικότερο Ελληνικό ΑΕΙ, το Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ). Σύμφωνα με δύο πρόσφατες Ανακοινώσεις των Πρυτανικών Αρχών του (5/10 και 7/10/2015, [2]), ο τακτικός προϋπολογισμός έχει μειωθεί κατά 78% (!!!) από το 2009 ενώ αντίστοιχη είναι και η περικοπή στις πιστώσεις του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων που αυτή τη στιγμή βρίσκονται στο 15% (!!!) του αντίστοιχου ποσού για το 2009. Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις, «οι απολύτως ανελαστικές δαπάνες (ΔΕΗ, φύλαξη, καθαριότητα, ενοίκια, τηλεπικοινωνίες, θέρμανση), παρά τη σημαντική μείωση και σε αυτή την κατηγορία δαπανών (~40%) που έγινε το διάστημα αυτό, περικόπτοντας μάλιστα πολλές υπαρκτές ανάγκες, ανέρχονται σήμερα σε περίπου 11 εκατομμύρια ευρώ ανά έτος (δηλαδή ξεπερνούν από μόνες τους τη συνολική κρατική επιχορήγηση)»
Στο σχέδιο προϋπολογισμού που κατέθεσε η Κυβέρνηση στο Eurogroup, προβλέπεται η παραπέρα περικοπή της κρατικής επιχορήγησης στα ΑΕΙ κατά 20% επιπλέον φέτος. Όπως χαρακτηριστικά γράφει το ρεπορτάζ του «Βήματος» ( [3] ): «Στο ΕΜΠ μόνο, ο ετήσιος λογαριασμός της ΔΕΗ είναι 3.800.000 ευρώ, με την εφετινή ετήσια χρηματοδότηση του για όλα τα λειτουργικά του έξοδα στις 3.200.000 ευρώ…» ενώ ο Πρύτανης του ΟΠΑ, κ. Κ. Γάτσιος, σχολιάζει «Το 2016 θα χρωστάμε στους πάντες. Όποιος νομίζει ότι μπορεί να λειτουργήσει ένα πανεπιστήμιο με ετήσιες αποδοχές ενός μέσου παίκτη μπάσκετ, ας έρθει να το κάνει ο ίδιος».
Οι δραματικές περικοπές στη χρηματοδότηση έχουν οδηγήσει τα Πανεπιστήμια στην παρακμή, παρά τις ηρωικές προσπάθειες του προσωπικού τους. Αποτέλεσμα της οικονομικής ασφυξίας είναι η γήρανση και ο αποδεκατισμός του Διδακτικού Προσωπικού, αφού οι συνεχώς αποχωρούντες δεν αντικαθίστανται, δηλαδή, ισοδύναμα, ο ερευνητικός και επιστημονικός μαρασμός. Έχουμε οδηγηθεί στο κλείσιμο εργαστηρίων ή/και στην αδυναμία λειτουργίας τους λόγω έλλειψης προσωπικού και υλικών, στην απάλειψη διδασκομένων μαθημάτων, στη μη ενημέρωση των βιβλιοθηκών, στην κατάργηση της πρόσβασης σε επιστημονικά περιοδικά. Τέλος, είναι γενικά γνωστά και τα σοβαρότατα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα πανεπιστήμια στη φύλαξη, ασφάλεια, συντήρηση και καθαριότητα των εγκαταστάσεων (υπάρχουν τμήματα που οι εγκαταστάσεις τους λεηλατούνται περιοδικά και αρκετές φορές ετησίως).
Η απόφαση να περιέλθουν τα πανεπιστήμια σε κατάσταση διάλυσης αποτελεί πολιτική απόφαση που έχουν πάρει εν ψυχρώ τόσο οι παλαιότερες όσο και η σημερινή Κυβέρνηση. Ακούγεται υπερβολικό, αλλά είναι ακριβώς έτσι: όλα γίνονται βάσει σχεδίου. Ο στόχος είναι να εξαναγκαστούν τα πανεπιστήμια να αποδεχτούν τη λειτουργία τους σύμφωνα με τους νόμους της Αγοράς προκειμένου να επιβιώσουν, να βάλουν δίδακτρα και να αποδεχτούν η κατανομή των πόρων ανά Τμήμα να γίνεται με κριτήρια ανταποδοτικά. Έτσι, με τελευταία απόφασή τους οι Πρυτανικές Αρχές του ΕΚΠΑ καθορίζουν τέτοια κριτήρια για την κατανομή των χρημάτων που συγκεντρώνει ο Ειδικός Λογαριασμός Κονδυλίων Έρευνας του ιδρύματος, ο οποίος είναι ΝΠΙΔ και συγκεντρώνει χρήματα από προγράμματα, συνεισφορές (όταν δίδονται, αν και υποτίθεται ότι είναι υποχρεωτικές) μελών ΔΕΠ που ασκούν ελευθέριο επάγγελμα, κ.λπ. Στα χρήματα του ΕΛΚΕ προσβλέπουν όλα τα Τμήματα για τις λειτουργικές τους δαπάνες, αφού, όπως είδαμε, από το κράτος πλέον δεν περιμένουν τίποτα.
Σύμφωνα λοιπόν με την απόφαση των Πρυτανικών Αρχών του ΕΚΠΑ, «ο τακτικός προϋπολογισμός του Πανεπιστημίου μπορεί να καλύψει πλέον ένα εξαιρετικά μικρό μέρος της αναγκαίας συνολικής χρηματοδότησης για την εκπαίδευση και την έρευνα, ύψους κάτω των 500 χιλιάδων ευρώ, και προβλέπεται να καλύψει ελάχιστα από τα βασικά λειτουργικά έξοδα για την εκπαίδευση (χαρτί, μικρό αριθμό υπολογιστών, μικρό μέρος αντιδραστηρίων, μικροέξοδα κ.λπ.). Ο μόνος τρόπος για να συνεχίσει να λειτουργεί το Πανεπιστήμιο στην παρούσα χρονική περίοδο, προσφέροντας καλής ποιότητας υπηρεσίες, είναι να δημιουργηθούν ετήσια έργα στον ΕΛΚΕ που να χρηματοδοτούν την εκπαίδευση και την έρευνα καθώς και την εν γένει λειτουργία του Πανεπιστημίου, συμμετέχοντας σε αυτή με ανταπόδοση των δαπανών του Πανεπιστημίου που υποστηρίζουν τις δραστηριότητές του». Με άλλα λόγια, όσα πριν κάλυπτε το κράτος, τώρα θα καλύπτει ο ΕΛΚΕ από τα χρήματα που εισπράττει, τα οποία θα δίνει στα τμήματα ανάλογα με τα ποσά που τα «τμήματα» συνεισφέρουν στον ΕΛΚΕ.
Συγκεκριμένα: στο εξής η συμμετοχή στα λειτουργικά έξοδα του Πανεπιστημίου, η υποστήριξη των Βιβλιοθηκών, Ερευνητικών χώρων και Μουσείων, η μέριμνα για την υγεία στους χώρους εκπαίδευσης, αλλά κυρίως η ανάπτυξη της έρευνας και της εκπαίδευσης στα Τμήματα θα χρηματοδοτούνται με τρεις τρόπους: (α) Χρηματοδότηση ανάλογα με τη συμμετοχή του Τμήματος στα έσοδα του ΕΛΚΕ, (β) Χρηματοδότηση ανάλογα με τον αριθμό των μελών ΔΕΠ, των ενεργών προπτυχιακών φοιτητών & το συντελεστή κόστους σπουδών του Τμήματος και (γ) από το 25% των διδάκτρων των Μεταπτυχιακών Προγραμμάτων του Τμήματος.
Με δυο λόγια, στο εξής Τμήματα που ασχολούνται με βασική έρευνα και ως εκ τούτου δεν φέρνουν χρήματα σε ερευνητικά προγράμματα ή Τμήματα που δεν έχουν ελεύθερους επαγγελματίες, θα υποχρηματοδοτούνται. Το αυτό θα συμβαίνει με τμήματα που επιλέγουν να μη χρεώνουν δίδακτρα για τα μεταπτυχιακά τους. Τα συμπεράσματα είναι εύλογα.
Η ιδέα των οπαδών της διάλυσης του Δημόσιου Πανεπιστήμιου είναι απλούστατη και μεγαλοφυής: Κόψτε τους τα λεφτά κι ας πάνε να βρουν λεφτά μόνοι τους. Τότε υποχρεωτικά θα λειτουργήσουν τα πανεπιστήμια με αγοραίους όρους. Έτσι εξηγούνται τα μεταπτυχιακά προγράμματα που ξεφυτρώνουν σαν μανιτάρια προκειμένου να μαζέψουν δίδακτρα από τους φοιτητές, η υποβάθμιση της έρευνας και ο ανταγωνισμός των πανεπιστημίων με μικρές εταιρείες (π.χ. μηχανικών, κ.λπ.) σε κοινότυπα θέματα που καμία σχέση δεν έχουν με πανεπιστημιακή έρευνα, ο εξαναγκασμός των μεταπτυχιακών φοιτητών σε απλήρωτη εργασία (δημιουργεί καλούς ανταγωνιστικούς όρους στην αγορά όταν δεν πληρώνεις το εργατικό σου δυναμικό), η μαύρη εργασία των συμβασιούχων που παίρνει μορφή επιδημίας στα ΑΕΙ, η εισαγωγή του θεσμού των «πανεπιστημιακών υποτρόφων», που είναι διδάσκοντες με μπλοκάκι πάνω σε αντικείμενα που επιλέγουν «χορηγοί». Έτσι επίσης δημιουργούνται οι μηχανισμοί υποβάθμισης της βασικής έρευνας, που υποτίθεται ότι σε αυτήν ακριβώς «εκ κατασκευής» έδιναν έμφαση τα πανεπιστήμια εδώ και αιώνες.
Αξίζει τον κόπο να σταθούμε λίγο παραπάνω στις συνθήκες μαύρης εργασίας, που τείνουν πλέον να γίνουν καθεστώς στα ΑΕΙ της χώρας, ακριβώς λόγω του συνειδητού οικονομικού στραγγαλισμού τους, που οδηγεί τις διοικήσεις τους να ξεζουμίσουν τους εργαζόμενους προκειμένου να βρουν τα κονδύλια που χρειάζονται για τη λειτουργία τους. Μέσα στο Σεπτέμβριο, το ΕΚΠΑ συνέταξε νέο έγγραφο σύμβασης που καλούνται πλέον να υπογράφουν οι συμβασιούχοι εργαζόμενοι, των οποίων ο αριθμός συνεχώς αυξάνεται και ορισμένοι από τους οποίους δουλεύουν στις θέσεις τους πάνω από δέκα έτη. Διαβάζουμε: «Ο Δικαιούχος δηλώνει ότι με το παρόν δεν δημιουργείται οποιαδήποτε σχέση εργασίας με το ΕΚΠΑ, αποδέχεται ότι η παρούσα σύμβαση και η παροχή του έργου του δεν καλύπτει πάγιες και διαρκείς ανάγκες και παραιτείται από κάθε δικαίωμα ή έγερση αξίωσης που σχετίζεται με παροχές ή απαιτήσεις οι οποίες συνδέονται με συμβάσεις εξαρτημένης εργασίας. Συμφωνείται ρητά ότι το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών έχει το δικαίωμα να καταγγείλει την παρούσα σύμβαση οποτεδήποτε και αζημίως, με τήρηση προθεσμίας προειδοποίησης δεκαπέντε ημερολογιακών ημερών». Αυτά τα εκπληκτικά οδήγησαν στις διαμαρτυρίες του Συλλόγου Διοικητικού Προσωπικού του ΕΚΠΑ [4], σε ανακοίνωση της ΑΔΕΔΥ που μιλούσε για «αθλιότητα του νέου καθεστώτος εργασίας, που θυμίζει το απαράδεκτο καθεστώς ειλώτων υπεργολαβίας» και σε ρεπορτάζ στην “Εφημερίδα των Συντακτών” με τίτλο «Εργασιακός Μεσαίωνας στο ΕΚΠΑ» ([5]).
Στο προηγούμενο μέρος του άρθρου είδαμε την κατάσταση στραγγαλισμού στην οποία οι πρώην και νυν μνημονιακές Κυβερνήσεις συνειδητά οδήγησαν και οδηγούν της Δημόσια Ανώτατη Εκπαίδευση και πώς ο στραγγαλισμός οδηγεί τα ΑΕΙ όχι μόνο στην εξαθλίωση αλλά και στην αποδοχή των χειρότερων αγοραίων όρων λειτουργίας. Εδώ θα δούμε τώρα τη σύνδεση με το Γ’ Μνημόνιο που υπέγραψε η Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και γιατί τα (πολύ) χειρότερα είναι μπροστά μας.
Το 2009, η Διαμαντοπούλου, προκειμένου να δημιουργήσει την κατάλληλη περιρρέουσα ατμόσφαιρα για να περάσει το νομοθετικό τερατούργημα της (Ν4009/2011) επιστράτευσε τον ΟΟΣΑ (ενδεχομένως να λειτουργεί η σχέση και αμφίδρομα, δηλαδή ο ΟΟΣΑ να έδωσε τις ιδέες στη Διαμαντοπούλου—τελικά λίγη σημασία έχει) ο οποίος συνέταξε έκθεση με τίτλο «Καλύτερες Επιδόσεις και Επιτυχείς Μεταρρυθμίσεις στην Εκπαίδευση, ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ». Οι προτάσεις του ΟΟΣΑ πέρασαν σχεδόν αυτούσιες στο Νόμο Διαμαντοπούλου (βλ. [6] σελ. 118 κ.ε.). Η ιδέα της συγκρότησης Συμβουλίων Ιδρύματος και Οργανισμών στα ΑΕΙ, πηγάζει από τις προτάσεις του ΟΟΣΑ ([7]), οι οποίες ρητά προέβλεπαν το διορισμό του Πρύτανη από το Συμβούλιο Ιδρύματος καθώς και την παγκοσμίως πρωτοφανή ιδέα της διάλυσης των Τμημάτων ως ακαδημαϊκών μονάδων. Επίσης από τις ίδιες προτάσεις πηγάζει η ιδέα της κατ’ έτος περικοπής της χρηματοδότησης κατά 20%, η ιδέα του Σχεδίου Αθηνά (το οποίο ετοιμάζεται να νεκραναστήσει ο νυν Υπουργός Φίλης), η ιδέα των νέων «ανταποδοτικών» μορφών χρηματοδότησης, η ιδέα των απολύσεων διοικητικού προσωπικού, οι διαγραφές φοιτητών. Αλλά το κυριότερο, όλη η συγκρότηση των προτάσεων του ΟΟΣΑ αποβλέπει στην κατάργηση της Δωρεάν Ανώτατης Εκπαίδευσης μέσω της επιβολής διδάκτρων (άρα, έμμεσα προτείνει την αλλαγή του Άρθρου 16 του Συντάγματος) και της μεταφοράς του λειτουργικού κόστους στα ίδια τα πανεπιστήμια.
Ο Νόμος Διαμαντοπούλου συνάντησε την ομόφωνη διαφωνία της πανεπιστημιακής κοινότητας και ουσιαστικά δεν εφαρμόστηκε ποτέ. Τη διαφωνία τους με το Νόμο αυτό εκδήλωσαν όλοι ανεξαίρετα οι βουλευτές που είχαν σχέση διδασκαλίας σε κάποιο ΑΕΙ, άσχετα με το αν τελικά τον ψήφισαν κάτω από τις γνωστές εκβιαστικές καταστάσεις. Με την έλευση της Κυβέρνησης Σαμαρά, ο νέος Υπουργός, Αρβανιτόπουλος, προχώρησε σε μια σειρά από μετατροπές προκειμένου να κάνει το νόμο πιο λειτουργικό, ώστε τελικά να καταφέρει να τον επιβάλει στα ουσιώδη σημεία. Παρόλ’ αυτά, ο Νόμος όξυνε τα φαινόμενα δυσλειτουργικότητας, κυρίως μέσα από την επιβολή των Κυβερνητικών Επιτρόπων, δηλαδή των Συμβουλίων Ιδρύματος, τα οποία χωρίς να προσφέρουν έργο προσπάθησαν να παρεμποδίσουν την ομαλή λειτουργία των ιδρυμάτων, προχωρώντας και σε κραυγαλέα καταχρηστική και αντιδημοκρατική χρήση των δικτατορικών δικαιωμάτων που τους έδινε ο νόμος (π.χ. στην προεπιλογή των υποψηφίων πρυτάνεων).
Με την έλευση της Κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ τον Ιανουάριο φέτος, μπήκε επί τάπητος η αλλαγή του νόμου. Ο πρώην υπουργός Παιδείας, Αριστείδης Μπαλτάς προχώρησε στη σύνταξη Ν/Σ . Χωρίς να φέρνει τις τομές που έχει ανάγκη συνολικά η εκπαίδευση στη χώρα μας, το Ν/Σ αποκαθιστούσε ορισμένες σοβαρότατες στρεβλώσεις στη λειτουργία των ΑΕΙ που είχαν επιβάλει οι διαβόητοι νόμοι Διαμαντοπούλου-Αρβανιτόπουλου.
Καταργούσε το κραυγαλέα αντιδημοκρατικό μέτρο της προεπιλογής των υποψηφίων πρυτάνεων και κοσμητόρων από τα Συμβούλια Ιδρύματος, τα οποία έχουν εξελιχτεί σε στήριγμα των πιο ακραίων αντιδημοκρατικών εκτροπών μέσα στα ΑΕΙ και ως εκ τούτου καταργούνταν. Αποκαθιστούσε την εκλογή αντιπρυτάνεων, που τώρα είναι όλοι τους διορισμένοι. Αναγνώριζε το προφανές, ότι η πανεπιστημιακή κοινότητα είναι οι διδάσκοντες, οι φοιτητές και οι εργαζόμενοι στα πανεπιστήμια, και επανέφερε τη συμμετοχή όλων των μελών της στις διαδικασίες ανάδειξης οργάνων διοίκησης. Επανέφερε το Τμήμα ως βασικό εκπαιδευτικό, ερευνητικό και διοικητικό κύτταρο ενός αυτοτελούς επιστημονικού αντικειμένου. Επανέφερε τη διαφάνεια στις διαδικασίες εξέλιξης και εκλογής των μελών ΔΕΠ, οι οποίες συχνά είχαν καταντήσει γελοιογραφίες (μη) ακαδημαϊκότητας. Τέλος, απέρριπτε την διαβλητή ηλεκτρονική ψηφοφορία.
Όλα τα παραπάνω αποτελούσαν στοιχειώδεις απαιτήσεις δημοκρατικής λειτουργίας και η ψήφισή τους δε θα συνιστούσε ριζική μεταβολή αλλά στοιχειώδη επαναφορά της δημοκρατίας (ακόμα και της κοινής λογικής). Η «λύσσα» με την οποία τα αντιμετώπισε το «μαύρο μέτωπο» οφείλεται στο συμβολικό χαρακτήρα που έφερε η ανατροπή των επιβεβλημένων από τα έξω στα ΑΕΙ αντιδημοκρατικών διατάξεων. Το γεγονός ότι στην Ελλάδα του 2015 αποτελεί πεδίο διεκδίκησης η λειτουργία των αυτοδιοικούμενων ΑΕΙ με στοιχειώδεις όρους δημοκρατίας αποτελεί τραγικό γεγονός.
Με τη σημερινή του συνέντευξη, για να επανέλθουμε από εκεί που ξεκινήσαμε, ο νυν Υπουργός Παιδείας επιβεβαιώνει την ανάκληση του κατατεθειμένου Ν/Σ Μπαλτά. Η ανάκληση, εκτός από την υπογράμμιση του γεγονότος ότι η άσκηση μνημονιακών πολιτικών συμβαδίζει κατανάγκην με την καταστολή και τον περιορισμό της δημοκρατίας, αποτελεί αιτία θριαμβολογίας για τους φανατικούς υποστηρικτές της διάλυσης των Δημόσιων Πανεπιστημίων, οι οποίοι θα αναθαρρήσουν απαιτώντας ακόμα περισσότερα. Αλλά ποια είναι αυτά τα «περισσότερα»;
Ουσιαστικά είναι η νεκρανάσταση των περιβόητων προτάσεων του ΟΟΣΑ-Διαμαντοπούλου του 2011. Οι προτάσεις αυτές είχαν ξεχαστεί, μέχρις ότου ο ΣΥΡΙΖΑ, κατά τη διάρκεια της τιτανομαχίας των 17 ωρών διαπραγμάτευσης της Συμφωνίας του Γ’ Μνημόνιου, αποδέχτηκε να τις επαναφέρει ως κριτήριο των αλλαγών στην Παιδεία και δέχτηκε να συμπεριληφθεί η αξιολόγηση της ευθυγράμμισης με τις προτάσεις ΟΟΣΑ-Διαμαντοπούλου ως παραδοτέο του Γ’ Μνημονίου. Ουσιαστικά εδώ ο ΣΥΡΙΖΑ έχει αποδεχτεί να συζητήσει με τους θεσμούς γιατί δεν εφαρμόστηκε ο Νόμος Διαμαντοπούλου, δηλαδή οδηγηθήκαμε πιο πίσω και από το νόμο Αρβανιτόπουλου! Η σύνδεση της Παιδείας με το Γ’ Μνημόνιο τίποτα καλό δεν προοιωνίζεται και κατά πάσα πιθανότητα η Άνοιξη θα μας βρει στους δρόμους να προσπαθούμε να αποτρέψουμε την κατάργηση του Άρθρου 16 του Συντάγματος.
Είμαστε υπερβολικοί; Κάθε άλλο. Στο ψηφισμένο Γ’ Μνημόνιο αναγράφεται: «Επικαιροποίηση Εκθεσης ΟΟΣΑ του 2011: Οι αρχές θα διασφαλίσουν τον περαιτέρω εκσυγχρονισμό του τομέα της εκπαίδευσης σύμφωνα με τις βέλτιστες πρακτικές της ΕΕ και αυτό θα τροφοδοτήσει την προγραμματισμένη ευρύτερη στρατηγική ανάπτυξης. Οι αρχές, σε συνεργασία με τον ΟΟΣΑ και ανεξάρτητους εμπειρογνώμονες, θα επικαιροποιήσουν, έως τον Απρίλιο του 2016, την αξιολόγηση του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος που εκπόνησε ο ΟΟΣΑ το 2011 … Πρακτικές ΟΟΣΑ:Η επανεξέταση θα προτείνει συστάσεις σύμφωνα με τις βέλτιστες πρακτικές των χωρών του ΟΟΣΑ. Σχέδιο δράσης έως τον Μάιο του 2016: Με βάση τις συστάσεις της επανεξέτασης, οι αρχές θα εκπονήσουν επικαιροποιημένο εκπαιδευτικό σχέδιο δράσης και θα υποβάλουν προτάσεις για δράσεις το αργότερο έως τον Μάιο του 2016, οι οποίες θα εγκριθούν έως τον Ιούλιο του 2016, και εφόσον είναι δυνατόν, τα μέτρα θα πρέπει να τεθούν σε ισχύ πριν από το ακαδημαϊκό έτος 2016-2017». [8]
Να προσθέσουμε εδώ ότι αν διαβάσετε τις προτάσεις ΟΟΣΑ του 2011, θα διαπιστώσετε ότι όλα τα τερατώδη του Νόμου Διαμαντοπούλου έχουν ως «συνθηματικό» κωδικό το παρατσούκλι «ευθυγράμμιση με τις βέλτιστες πρακτικές των χωρών του ΟΟΣΑ». Αντιλαμβανόμαστε δηλαδή ποια δέσμευση ανέλαβε η Κυβέρνηση της πρώτης ή δεύτερης φοράς, όπως προτιμάτε, «αριστεράς» απέναντι στους θεσμούς!
Βεβαίως υπάρχουν ακόμη στο ΣΥΡΙΖΑ καλοπροαίρετοι πανεπιστημιακοί, αρκετοί με συνδικαλιστική δράση και παραδόσεις, που αδυνατούν να πιστέψουν το μέγεθος της πισωδρόμησης που έχει δρομολογηθεί. Ο σύμβουλος του Αριστείδη Μπαλτά, Φιλάρετος Αλικαρίδης, γράφει στην Εφημερίδα των Συντακτών [9] υπό μορφή επιστολής: «Σύντροφε Αλέξη, συγχαρητήρια, Αφού άφησες επί μέρες να κυκλοφορούν διάφορα ονόματα, χωρίς να εμφανίζεται πουθενά το όνομα του Αριστείδη Μπαλτά, η τελική επιλογή σου για την απομάκρυνσή του από το υπουργείο Παιδείας ήταν η σωστή κίνηση τη σωστή στιγμή. Διότι ακριβώς την ώρα της μεγάλης νίκης αποδεικνύουμε την πραγματική μας διάθεση για συνεργασίες οι οποίες μπορούν να φτάνουν μέχρι και το Μαύρο Μέτωπο Παιδείας το οποίο πρωταγωνίστησε σε όλη την πολύμηνη προσπάθεια σπίλωσης και απαξίωσης του Α. Μπ. με όλη την παραφιλολογία περί «αριστείας» και «ρετσινιάς» και τα γνωστά συνθήματα «Οχι Μπαλτά στην παιδεία», «Οχι στο πανεπιστημιακό άσυλο», «Οχι στους αιώνιους φοιτητές» … Εκείνο που έχει σημασία είναι ότι προσωπικότητες όπως ο Πορτοσάλτε και ο Λακασάς, η Κιντή και ο Αντωνίου, ο Μητσοτάκης και η Διαμαντοπούλου, οι οποίοι πρωταγωνίστησαν στο Μαύρο Μέτωπο, πρέπει να είναι ιδιαίτερα ικανοποιημένοι». Και τελειώνει ο συνεργάτης του Αριστείδη Μπαλτά με το παράπονο ότι ο Τσίπρας δεν εκτίμησε το ρόλο που έχει παίξει ο πρώην υπουργός διαχρονικά ως «ιδεολογική και πολιτική» ασπίδα του αγνώμονα Αλέξη.
Ας ελπίσουμε ότι η σημερινή συνέντευξη Φίλη επιτέλους θα βοηθήσει αυτούς τους ΣΥΡΙΖΑίους να ξυπνήσουν. Διότι ο νυν υπουργός ξεκαθαρίζει ότι τα ΣΙ δεν θα καταργηθούν όπως προέβλεπε το Ν/Σ Μπαλτά (ούτε καν ότι ναι μεν θα καταργηθούν, αλλά θα φτιαχτούν νέα με ελεγκτικές αρμοδιότητες, όπως είχε υπαινιχθεί ο Αρ. Μπαλτάς). Επίσης ξεκαθαρίζει ότι δεν πρόκειται να γίνουν εκ νέου Πρυτανικές στα ΑΕΙ με τη συμμετοχή όλης της πανεπιστημιακής κοινότητας ("Πιστεύω ότι η λειτουργία των πανεπιστημίων δεν διευκολύνεται από την κατάργηση εκλεγμένων οργάνων"). Δε λέει απολύτως τίποτα για τη συμμετοχή στο μέλλον της πανεπιστημιακής κοινότητας στις διαδικασίες εκλογής οργάνων, δεν αναφέρεται στο θέμα των διαβλητών εκλεκτορικών σωμάτων για τα ΔΕΠ και στις αδιαφανείς εκλογικές διαδικασίες των επταμελών που κρίνουν την εξέλιξη ή εκλογή μέλους ΔΕΠ, καν δεν αναφέρεται στην επαναφορά των Τμημάτων ως ακαδημαϊκών μονάδων που, κατά παγκόσμια πρωτοτυπία, κατάργησαν οι Νόμοι Διαμαντοπούλου και Αρβανιτόπουλου. Τα πάντα παραπέμπονται εκ νέου στον μελλοντικό "διάλογο" του οποίου το χρονοδιάγραμμα συμβαδίζει με τις υποχρεώσεις του Γ’ Μνημόνιου.
Επίσης, στη συνέντευξή του ο Ν. Φίλης υπογραμμίζει ότι η "επιδίωξη πολιτικών και κοινωνικών συγκλίσεων είναι αναγκαία στον χώρο της εκπαίδευσης". Εξ όσων φαίνεται, αυτό θα είναι το ιδεολογικό προπέτασμα της υποχώρησης της Κυβέρνησης στο προηγούμενο νομικό πλαίσιο και στη συνέχιση των νεοφιλελεύθερων πολιτικών στο χώρο της Εκπαίδευσης. Λέει μάλιστα ότι "Επίσης θα συναντηθώ με τους υπουργούς Παιδείας των προηγούμενων κυβερνήσεων για να αποκαταστήσουμε ένα κοινό κανάλι επικοινωνίας. Στην πρόθεσή μου δεν είναι να μηδενίσω ό,τι καλό έχει υπάρξει." Χωρίς φυσικά να προσδιορίζει ποια ακριβώς είναι αυτά τα «καλά» που μας έφεραν οι Νόμοι Διαμαντοπούλου-Αρβανιτόπουλου.
Σε αναρτήσεις και συζητήσεις μέσω e-mail, οι υποστηρικτές της νεοφιλελεύθερης αντιμεταρρύθμισης στα ΑΕΙ, πανηγυρίζουν ήδη. Ερμηνεύουν το απόφθεγμα Φίλη ότι "η συζήτηση για το πανεπιστήμιο πρέπει να λαμβάνει υπόψη τις νέες πραγματικότητες που αφορούν την παραγωγή της γνώσης καθώς και τις διεθνείς εμπειρίες" όπως και την απόσυρση και παραπομπή της ψήφισης του Ν/Σ για την Παιδεία την Άνοιξη, ως υλοποίηση της μνημονιακής δέσμευσης περί επικαιροποίησης και αξιολόγησης της εργαλειοθήκης (δηλ. των προτάσεων) του ΟΟΣΑ έως τον Απρίλιο του 2016. Το ψητό βέβαια εδώ αφορά την ιδιωτικοποίηση των ΑΕΙ με τη μια ή την άλλη μορφή, όπως έχουμε ήδη περιγράψει εκτεταμένα. Ανάλογα βεβαίως ερμηνεύονται και τα περί αύξησης των διδακτικών ωρών των εκπαιδευτικών καθώς και του αριθμού των μαθητών ανά τάξη που υπαινίσσεται ο κ. Φίλης για την Κατώτερη και Μέση Εκπαίδευση, καθώς και η καθιέρωση του εξωφρενικού θεσμού της απλήρωτης εργασίας ως προσόντος για τη μελλοντική πρόσληψη ενός εκπαιδευτικού.
Είναι σαφές ότι τα Πανεπιστήμια έχουν μπει σε νέα φάση όσο αφορά τις προσπάθειες του Μαύρου Μετώπου να διαλύσει τη Δημόσια Εκπαίδευση. Οι δειλές, όλο παλινωδίες, προσπάθειες Μπαλτά γέννησαν κάποιες ελπίδες που τώρα έχουν ανατραπεί πλήρως. Ο οικονομικός στραγγαλισμός αρχίζει πλέον να επιβάλλει την αγοραία λειτουργία τους με συνθήκες τραγικές για την επιστημονική ακεραιότητά τους και τις συνθήκες εργασίας του προσωπικού τους. Θα μπορέσει άραγε το πανεπιστημιακό κίνημα, που τόσες φορές στο παρελθόν κατάφερε να αποτρέψει τα χειρότερα, να αντιδράσει;
Οψόμεθα.
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
[1] http://newpost.gr/politiki/491646/filhs-thn-anoiksh-oi-allages-sthn-paideia-prwta-ethnikos-dialogos
[2] (α) Ανακοίνωση για τους Παιδικούς Σταθμούς του Ε.Κ.Π.Α. (5/10/2015) και (β) Ανακοίνωση των Πρυτανικών Αρχών σχετικά με την κατανομή των εσόδων του ΕΛΚΕ για το 2015 (7/10/2015).
[3] http://www.tovima.gr/society/article/?aid=743775
[4] Βλ. Ανακοίνωση ΔΣ 21/9/2015, http://sdpekpa.blogspot.gr/search?updated-max=2015-10-03T20:22:00%2B03:00&max-results=7
[5] http://www.efsyn.gr/arthro/ergasiakos-mesaionas-sto-ekpa
[6] http://www.esos.gr/sites/default/files/articles-legacy/oosa.pdf
[7] Για να πούμε του στραβού το δίκιο όμως, η επινόηση του εξωφρενικού τρόπου ψηφοφορίας για τα εσωτερικά μέλη των Συμβουλίων Ιδρύματος—ταξινομική ψήφος του Μαρκησίου Ντε Κοντορσέ—που οδήγησε στην εκλογή ανθρώπων με λίγες δεκάδες ψήφους σε σύνολο χιλιάδων εκλεκτόρων, αυτή η ιδέα δεν ανήκει στον ΟΟΣΑ, είναι …γηγενής.
[8] http://www.esos.gr/arthra/39876/mnimonio-gia-axiologisi-ekpaideytikon-orarioneo-sholeio-aei-idiotiki-ekpaideysi-poy-tha
[9] https://www.efsyn.gr/arthro/ohi-mpalta-stin-paideia
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου